Reportage of Video Artist Group Exhibition
گزارشی از نمایشگاه گروه ویدیو آرتیست در تولیدی آقای سیاهمرد
تولیدی پوشاک سیاهمرد، عنوانی است که بخشی از اعضاء گروه ویدیو آرتیست برای ایونت یک‌روزه خود انتخاب کرده بودند. فرید امین الاسلام، فرشته عالمشاه، فاطمه بهمن سیاهمرد، دنیا حاجی‌زاده، الیکا زارعی، مروارید قاسمی، تارا گودرزی و عاطفه مهدیانی هنرمندان حاضر در این رخداد بودند.
عنوان این رویداد اشاره به مکان مشخصی هم دارد، به تولیدی پوشاک آقای سیاهمرد. چرایی برگزاری این ایونت در فضایی خارج از گالری خود موضوعی است قابل‌توجه، اما چرایی این مطلب در هم‌راستایی با تم کلی آثار که پوشش بود، قرار می‌گیرد.
هنرمندان ویدیو آرتیست با انتخاب مکانی غیرمتعارف برای نمایش آثارشان ابتدایی‌ترین و عام‌ترین مفهوم از واژه‌ی پوشش را در ذات مکان به نمایش گذاشتند و در ادامه حضور آثارشان دربطن فضا تعاریف دیگر از این واژه را بیان می‌کرد؛ گویی مکان فیزیکی محل نمایش، بخشی جدایی‌ناپذیر از هر اثر می‌شد و در هویت هر اثر تأثیری متفاوت را می‌گذاشت و بلعکس.
انتخاب هوشمندانه‌ی این مکان، فضایی متفاوت را هم برای مخاطبانش تجربه پذیر می‌کرد، تجربه‌ای که قابلیت رسوخ و رسوب در ذهن مخاطب علاقه‌مند به هنر را در خود داشت.
مکان و فضایی که در زمانی خاص بازتعریف شده بودند و مخاطبان حاضر شکلی متفاوت از حضور را در آن حس می‌کردند و در می‌یافتند، حسی همراه با اکتشافی جدید، البته در حوزه‌ی هنر.
چیدمان کلی آثار هم در فضای کلی قابل‌توجه بود. شکل چیدمان آثار را در مختصات مکانی داخل ساختمان جست‌وخیز و هیاهویی زیرکانه را دنبال می‌کرد. راه‌پله‌ها، زیر طاقی‌ها، اتاق‌های کوچک و بزرگ و حتی انباری این تولیدی همگی مکان‌هایی می‌شوند قابل‌اجرا برای نمایش آثار، مکان‌های غریبی که حتی به‌صورت عادی هم فضایی برای تأمل یا دمی استراحت به‌حساب نمی‌آیند، اما این بار با دخالت هنرمندان تبدیل به فضاهایی شدند برای ایستادن، تأمل کردن، نگریستن، نشستن، و حتی فضایی برای بحث در مورد یک اثر.
شکل ارائه‌ی آثار هم در این مجموعه بسیار متفاوت بود هنرمند بر اساس مفاهیمی که به دنبالش بود، شکل متفاوتی از ارائه اثر را انتخاب کرده بود.گاهی یک سیستم صوتی، تصویری خانوادگی، با درجاتی دیگر نمایش اثر به‌وسیله‌ی یک پروجکشن و هنرمندی دیگر با چیدمانی از انبوه پارچه‌ها که در لابه‌لای آن‌ها تصویری در قاب پخش‌کننده دیده می‌شود و در دیگری تصویری در انتهای یک ستون توخالی سیاه‌رنگ به ارتفاع تقریبی ۵/۱ مترو بعدتر به قاب دیجیتال نصب‌شده بر روی دیوار. این گوناگونی در نوع انتخاب ارائه‌ی اثر هم، وزنی متفاوت را بر کل مجموعه اعمال می‌کرد و از تأکیدی داشت بر رویکرد کلی این ایونت یک‌روزه، (فضایی خارج از گالری و قوانین حاکم بر آن.)
آثار به نمایش درآمده همگی دیدگاه‌های کاملاً متفاوتی داشتند نسبت به واژه‌ی پوشش. مثلاً در ویدیوی "سهیلا، مریم، ندا" اثر فرشته عالمشاه، نشانی از فروپاشی در ساختاری از پیش تثبیت‌شده داریم (فروپاشی و تغییر ناهنجار فرم چهره‌ای از یک زن) در ادامه ویدیوی "نمی‌توانی پنهانش کنی " اثر فرید امین الاسلام که رویکردی بسیار رازآمیز نسبت به پوشش دارد رویکردی شاید مردسالارانه، دستی که از چادری مشکی در حال طراحی است اما مخاطب قادر به دیدن آنچه ترسیم می‌شود نیست و در انتها چادری در قاب تصویر در حال حرکت. ویدیوی "بلاتکلیفی زمان" اثر مروارید قاسمی هم نشان از کنشی می‌دهد که واکنش آن پوشش می‌تواند باشد اما به زمانی سورئال. (۱)
ویدیو تارا گودرزی با نام "رنگ زنانه" طعنه‌ای می‌زند به لحظاتی که شاید همه‌ی ما تجربه‌اش کرده‌ایم، (خسته بر روی زمین می‌نشینی و رفت‌وآمد زنان در هیاهوی یک مراسم زنانی با پوشش چادر، و در پس‌زمینه در افقی کمی دورتر کپه‌ای از آتش شعله‌ور با شعله‌های لرزان. اما در ویدیوی "فست وردز" حروف و کلمات در کنش دوزندگی، محصول نهایی ی (بیان) را عرضه می‌کند. ویدیوی فست وردز اثر الیکا زارعی در مکانی که انباشتی از پارچه را در برگرفته بود. (انبار) نمایش داده می‌شد. اما در پاگرد راه‌پله طبقه دوم ویدیو چیدمانی با عنوان " او مرد مجذوب مرگ بود" اثر عاطفه مهدیانی واژه‌ی پوشش را با پوشاندن قاب تصویرش فیگورهای خطی از انسان، به‌تدریج و با انباشت آن‌ها یکی پس از دیگری در صفحه تصویر تداعی می‌کرد و در انتهای یک ستون مکعب مستطیل شکل نمایش داده می‌شد. در ادامه در ویدیوی "سیاهمرد" اثر دنیا حاجی‌زاده که رویکردی فمینیستی (۲) به واژه‌ی پوشش داشت، دو دست یک مرد در حال پهن کردن، برش دادن و دوختن واتو کردن یک چادر همراه با صداهایی اغراق‌شده از چرخ خیاطی، قیچی اتو و زنانی که مصرف‌کننده‌ی محصول نهایی‌ای این سیستم هستند به نمایش درمی‌آمد. این اثر هم در قابی دیجیتال به نمایش درآمده بود نصب‌شده بر روی دیوار راه‌پله‌ها. "قبل از ...." ویدیوی دیگر این رخداد از فاطمه بهمن سیاهمرد بر وجه تعلیقی پوشش اشاره داشت،، حتی چیدمان این اثر که شامل یک تلویزیون ۲۴ اینچی قدیمی بر روی یک آینه بود، چیده شده بر روی زمین و متعلقات دیگر (دستگاه دی‌وی‌دی و بلندگوها)، همگی در وضعیتی بلاتکلیف چیده شده بودند و درنهایت ۲ تصویر از ویدیو یکی تصویری که در قاب تلویزیون دیده می‌شود و دیگر انعکاسی از تصویر تلویزیون؛ این ویدیو چیدمان هم در پاگرد پله‌های طبقه‌ی اول چیده شده بود.
برگزاری این رویداد یک‌روزه در فضایی خارج از گالری باز خوره‌ای جدیدی را نمایان کرد. به‌طور مثال علاقه‌مندی کارکنان تولیدی به داشتن یک‌تکه از پوستر یا استیتمنت هنرمندان به‌عنوان یادگاری می‌تواند یکی از این مثال‌ها باشد.
انتظار آن می‌رود تا هنرمندان مفهومی تلاش بیشتری برای شناساندن هنرهای پویایی مثل ویدیو آرت (در ایران) در میان عام مردم در بستر جامعه بکنند تا در ارتقاء سطح دانش عام مردم در حوزه‌ی هنر مشارکت بیشتری داشته باشند.
..........................................................................................................................................................................................
پاورقی
۱- سورئال: SURREALISM فراواقعگرایی. جنبشی در هنرها و ادبیات که با بیانه‌ی بروتن آغاز شد (۱۹۲۴)
۲- فمینیستی:Feminisim مجموعه‌ی گسترده‌ای از نظریات اجتماعی، جنبش‌های سیاسی، و بینش‌های فلسفی است که عمدتاً به‌وسیله‌ی زنان برانگیخته شده یا از زنان الهام گرفته شده. مخصوصاً درزمینهٔ شرایط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی آن‌ها. پیدایش آن قرن ۱۹ میلادی است.